تنها راه غلبه بر ترس، روبه‌روشدن با آن است. ما غالباً به طرف حوادثی کشیده می‌شویم که از رویارویی با آن‌ها وحشت داریم؛ بنابراین اگر از تنهایی بترسید، تنهایی را برای خود به ارمغان می‌آورید، اگر از بدهکاربودن بترسید، به احتمال زیاد با تمام زیر‌و‌بم آن آشنا خواهید شد و اگر از دستپاچگی و پریشان‌حالی واهمه داشته باشید، همان را تجربه خواهید کرد. این، روش زندگی برای تشویق ما انسان‌ها به رشد‌کردن است.
در وضعیت کمبود اعتماد به نفس در نوجوان ، فکر می‌کند شک و تردید عیبی بزرگ است که روی شانه‌های نوجوان سنگینی می‌کند، به‌جای قضاوت عادلانه دربارۀ یک موقعیت، آن را با برچسبی بسیار منفی نشان می‌دهد و نه‌تنها نمی‌تواند هیچ‌چیز را واقع‌گرایانه و دقیق ببیند، بلکه روی خود به شکل منفی تمرکز می‌کند.
سالومه
سالومه گاهی احساس خوبی دارد و روزهایش را با آمادگی شروع می‌کند. روزهایی که با شک و تردید از خواب بیدار می‌شود، احساس ناخوشایندی دارد و به طرز رفتار، لباس‌پوشیدن یا نگاه‌کردن خود در آینه احساس خوبی ندارد. در چنین روزهایی در مدرسه احساس درماندگی می‌کند و نگران تکالیف مدرسه‌اش است. به‌علاوه، هربار که بخواهد تصمیمی بگیرد، دچار تردید می‌شود یا اگر بخواهد به سؤالی پاسخ دهد، حرفش را می‌خورد و به خودش می‌گوید: «من خیلی خوب نیستم.»
به نظرم شک و تردید به ذهن او نفوذ کرده و واقعاً تمرکزکردن را برایش دشوار می‌کند.
چالش
کمبود اعتماد‌به‌نفس به چه معناست؟
این آزمون را انجام دهید تا ببینید آیا دچار شک و تردید هستید یا خیر. تمام اظهاراتی که دربارۀ شما نیز صدق می‌کند بررسی کنید.
چند وقت یک بار:
- احساس درماندگی می‌کنید؟
- از خودتان انتقاد می‌کنید؟
- احساس بی‌اعتمادی می‌کنید؟
- احساس ناامنی می‌کنید؟
- به خودتان سخت می‌گیرید؟ ازنظر ذهنی خودتان را آزار می‌دهید؟
- به خودتان تردید دارید؟
- خودتان را سرزنش می‌کنید، درحالیکه عوامل دیگر در آن کار دخیل بوده‌اند؟
- درحالیکه در کارتان نقصی وجود دارد، خود را بی‌تقصیر می‌دانید؟
- شخصاً مسئولیت همه‌چیز را بر عهده می‌گیرید؟
- به‌جای تلاش بیشتر تسلیم می‌شوید؟
- بیشتر از آنکه به خودتان یقین داشته باشید، دیگران را باور دارید؟
- روی ضعف‌های خود تمرکز می‌کنید و اجازه می‌دهید آن‌ها شما را شکست دهند؟
- تصمیم می‌گیرید کاری را انجام دهید یا از آن اجتناب کنید؟
- اجازه می‌دهید افکارتان شما را فلج کنند؟
- در برابر خودتان قد علم می‌کنید؟
- اجازه می‌دهید دیگران کاری را از شما بخواهند که درست نیست؟
- اجازه می‌دهید دیگران کاری را از شما بخواهند که مایل به انجام آن نیستید؟
- کاری را انجام دادید که ندای درونتان می‌گفت اشتباه است؟
- وقتی مقصر نیستید احساس عذاب وجدان می‌کنید؟
۰تا۲ امتیاز: به‌ندرت شک خود را تجربه می‌کنید.
۳تا۷ امتیاز: اغلب شک خود را تجربه می‌کنید.
۸تا۲۰ امتیاز: به‌طور مداوم شک و تردید را تجربه می‌کنید.
ارزش واقعی خود را بشناسید
ارزش واقعی شما به‌طور مستقیم با اقداماتی ارتباط دارد که باعث می‌شوند حس خوبی به خود داشته باشید. اگر دستاوردهایی مانند نمرات خوب، موفق‌بودن در رشتۀ خود یا انجام کارها به‌صورت تمام و کمال برایتان مهم است، پس می‌توانید موفقیت‌های بیشتری برای خود در نظر بگیرید.
در واقع اگر اجتماعی‌بودن با توجه به دیگران، دوست خوبی بودن یا دوست‌داشتن دیگران برایتان اهمیت بیشتری دارد، می‌توانید خودتان را محور اجتماع قرار دهید. آیا شما آدمی انگیزه‌دار، اجتماعی یا هر دوی آن‌ها هستید؟ بیایید کشف کنیم.
پویان و پویا
روز دوشنبه صبح زود، برگه‌های ثبت‌نام برای خدمات اجتماعی محلی در محوطۀ مدرسه نصب شدند. پویان اولین کسی بود که وارد این فهرست شد و امیدوار بود دوستانش هم همین تصمیم را بگیرند. طبیعت انگیزشی پویان او را وادار به انتخاب فعالیت مورد علاقه‌اش کرد؛ بدون اینکه منتظر انتخاب دوستانش بماند. از سوی دیگر، پویا که روحیۀ اجتماعی خوبی داشت، قبل از ثبت‌نام تمام روز منتظر ماند تا ببیند دوستانش که برحسب تصادف او را دست‌کم گرفته بودند، چه کار می‌کنند.
چه چیزی آزارتان می‌دهد؟
موضوعات حائز اهمیت، موقعیت‌ها و رویدادهایی را ایجاد می‌کنند که به احتمال زیاد شما را ناراحت می‌کنند. فرد موفقیت‌گرا، احتمالاً وقتی استرس دارد که شرایط آن‌طور که برنامه‌ریزی شده پیش نمی‌رود یا تلاش‌هایش بی‌فایده است. علاوه‌بر‌این، زمانی که استقلال، آزادی یا تحرک در معرض تهدید قرار بگیرد، به احتمال زیاد اضطراب را به دنبال خواهد داشت. از طرف دیگر، فرد اجتماعی‌تر زمانی استرس بیشتری را تجربه خواهد کرد که شرایط به ردشدن، جر‌و‌بحث یا حذف‌شدن بینجامد.
یاسمین
یاسمین بی‌صبرانه منتظر رفتن به کنسرت است. او گروه موسیقی را دوست دارد و تعدادی از دوستانش با او بلیت خریده‌اند. بلیت خیلی گران بود و او خیلی تلاش کرد تا پولش را جور کند. مشکل این بود که دوست جدیدش مدام به او پیام می‌داد و می‌خواست که با هم بیرون بروند. یاسمین نمی‌توانست بپذیرد که دوستش دارد او را تحت فشار قرار می‌دهد که با هم بیرون بروند و فکر اینکه رفتن به کنسرت دوست جدیدش را ناراحت می‌کند، او را دچار تردید کرده بود. با‌این‌حال یاسمین به کنسرت رفت. اگر یاسمین می‌خواست فردی اجتماعی باشد، باید کنسرت را از دست می‌داد.
چالش
چه چیزی آزارتان می‌دهد؟
این آزمون نشان می‌دهد چه چیزی آزارتان می‌دهد. احساس خود را به هریک از جملات زیر با بله و خیر مشخص کنید تا متوجه شوید این کار به صلاحتان هست یا خیر.
شما اذیت می‌شوید اگر:
- از عملکردتان خواه واقعی و خواه خیالی انتقاد شود؛
- خواه به‌صورت واقعی و خواه خیالی طرد شوید؛
- احساس کنید که هیچ کنترلی ندارید؛
- با فرد دیگری مخالفت کنید؛
- استقلالتان را از دست بدهید؛
- نادیده گرفته شوید؛
- در رسیدن به اهدافتان با مشکل مواجه شوید؛
- کسی از دستتان ناراحت شود؛
- به‌جای درخواست خواهشی، درخواست دستوری به برای انجام کاری به شما بدهند.
- برای حضور در اجتماع احساس شرمندگی کنید؛
- با انتظارات خودتان زندگی نکنید؛
- از شما به‌خاطر تعاملات اجتماعی‌تان، خواه واقعی یا خیالی انتقاد شود؛
- کاری را نیمه‌تمام بگذارید؛
- جواب پیامتان را ندهند یا در صورت تماس ناموفق با شما تماس نگیرند.
به سؤال‌های فرد نگاه کنید: ۱، ۳، ۵، ۷، ۹، ۱۱ و ۱۳. چند پاسخ بله دادید؟
به سؤال‌های زوج نگاه کنید: ۲، ۴، ۶، ۸، ۱۰، ۱۲ و ۱۴. چند پاسخ بله دادید؟
امتیاز بالاتر در اعداد فرد به این معناست که موفقیت در اجتماع برایتان مهم است و زمانی که اوضاع بر وفق مرادتان نباشد، احساس ناراحتی می‌کنید.
امتیاز بالاتر در اعداد زوج به این معناست که موقعیت‌های اجتماعی برایتان مهم است و زمانی که اوضاع بر وفق مرادتان نباشد، احساس ناراحتی می‌کنید.
نمرۀ نسبتاً بالا در سؤال‌های زوج و فرد به این معناست که هم موفقیت‌گرایی و هم موقعیت‌های اجتماعی برایتان مهم است. وقتی هر دو موقعیت بر وفق مرادتان نباشد، احساس ناراحتی می‌کنید.
زمانی که احساس ناراحتی می‌کنید، آیا موفقیت مهم است یا اجتماعی‌بودن، یا هر دو؟
چه چیزهایی در طول روز باعث آزارتان می‌شوند؟