ایستادگی در برابر سختیها در شما اعتمادبهنفس ایجاد میکند و توانایی شما را نیز افزایش میدهد.
پیشینۀ شما در شکلدادن به تردید و اعتمادبهنفس نقش مهمی ایفا میکند. بازخورد مثبت بر اعتمادبهنفس تأثیر میگذارد. گوشدادن و پذیرش پیامهای مثبت، اساس رشد اعتمادبهنفس است. به تجربیات مثبت خود بیندیشید؛ از این خاطرات بهعنوان فرصتی برای ترسیم دیدگاههای عینی، مثبت و واقعبینانه به خود استفاده کنید. نمونههایی از تجربیات مثبت عبارت است از: ستایش و دستیابی به اهداف و موفقیت در هر زمینهای اعم از تحصیلی، ورزشی، اجتماعی یا هنری. بازخورد مثبت میتواند با صدای بلند، واضح، ظریف یا ملموس باشد. شاید کسی پیامی را بلند و واضح بگوید و شخص دیگری همان پیام را ظریفتر در گوشتان زمزمه کند. افزایش اعتماد به نفس نوجوان
سعید
وقتی سعید هفتساله بود، والدینش او را در باشگاه کاراته ثبتنام کردند. او کوچکترین و درعینحال یکی از کمتجربهترین بچهها در این برنامه بود؛ اما مربی او را تشویق میکرد که بتواند در یک رقابت بزرگ شرکت کند. مربی به سعید اطمینان داد که در همان سطح و اندازه با بچهها رقابت خواهد کرد. در کمال تعجب، سعید در این رقابتها پیروز شد و با جایزهای بزرگتر از خودش به خانه رفت. بهعلاوه، عکسش در وبسایت برنامۀ کاراته قرار گرفت. سعید از این تجربه فاصله گرفت و میدانست که در آن پیروز شده است. دو سال بعد، وقتی سرمربی فوتبال از سعید خواست که بهعنوان دروازه بان بازی کند، با وجود اینکه نمیخواست در این موقعیت بازی کند، بدون ترس از جایش بلند شد. هر بار که توپی را منحرف میکرد، اقرار میکرد که موفقیت در خونش است.
چالش
مسیر اعتمادبهنفس شما
جدول زمانی زیر را با دیدگاهی مثبت پر کنید. برای هر دورۀ زمانی، خاطرات مهم و پیشافتادهای را شناسایی کنید که در ساخت تصویر از خودتان نقش ایفا میکنند. ممکن است اطلاعاتی را از قبل بدانید، یا مجبور شوید از افراد دیگر سؤال کنید.
در اینجا مثال دیگری از زندگی ناتالی آورده شده است:
در شکم مادر: مادرم میگوید در دوران بارداری من اضافهوزن پیدا نکرده است.
تولد من: مامان میگوید خاطراتی دوستداشتنی از نحوۀ گریۀ پدرم هنگام تولد من دارد.
دوران شیرخواری: مامان میگوید من کودک زیبایی بودم و او عاشق لباسهای من بود و دوست داشت به من لباسهای زیبا بپوشاند.
دوران کودکی نوپا: مامان میگوید او شکرگزار بود که میتواند من را در گوشهای قرار دهد و به کارهایش برسد، درحالیکه من بیسروصدا با خودم بازی میکردم.
سنین ۳تا۶ سالگی: مامان میگوید من کودک خیلی فعالی نبودم؛ پس از به دنیا آمدن برادرم خانهمان روحیۀ شادتری پیدا کرده بود.
سنین ۷تا۱۰ سالگی: مامان خوشحال بود که من خیلی کم نق میزدم و عاشق مدرسهرفتن بودم.
سنین ۱۱تا۱۳ سالگی: مامان میگوید من هیچوقت در مدرسه مشکلات درسی نداشتهام.
سنین ۱۴تا۱۷ سالگی: مامان میگوید خیلی شکرگزار است که هیچوقت مجبور نبود انجام تکالیفم را به من یادآوری کند.
سنین ۱۸سالگی و بالاتر: هنوز وجود ندارد.
اکنون نوبت شماست که دادهها را در جدول زمانی خود ثبت کنید.
در شکم مادر:
تولد من:
دوران شیرخواری:
دوران کودکی نوپا:
سنین ۳تا۶ سالگی:
سنین ۷تا۱۰ سالگی:
سنین ۱۱تا۱۳ سالگی:
سنین ۱۴تا۱۷ سالگی:
سنین ۱۸سالگی و بالاتر:
برای اعتمادبهنفس خود اسم بگذارید
وقتی درخصوص تجربیات خود نتیجهگیریهای شفاف و مفیدی میکنید، تجربههای مثبت باعث میشوند دیدگاهتان دربارۀ خودتان مثبت باشد. وقتی در کاری خوب باشید، موفقیت را تجربه میکنید، ستایش میشوید و مورد تعریف تمجید و بازخورد مثبت قرار میگیرید؛ اما تشخیص دقیق هریک از این بازخوردها از دیگری بسیار مهم است. معنایی که شما به این تجربیات مثبت اختصاص میدهید میتواند اساس احساس توانایی و دوستداشتن را ایجاد کند. دانستن اینکه توانایی موفقیت را دارید، از طریق دستیابی و موقعیتهای اجتماعی شما در برابر چالشهای زندگی تقویت میشود.
کارلی
سال گذشته، کارلی کاندیدای ریاست امور دانشآموزی شد و وقتی دید که بسیاری از دوستانش در جریان کمپین انتخاباتی به او کمک میکنند، بهشدت شگفتزده شد. اگرچه امسال ازنظر علمی سال سختی است، کارلی آزمایشی عالی برای نمایشگاه علوم طراحی کرد که به او کمک کرد تا بداند چقدر توانمند است.
چالش
برای اعتمادبهنفس خود اسم بگذارید
در اینجا فهرستی از اسامی خودباوری آورده شده است. دور مواردی خط بکشید که درست به نظر میرسند.
باکفایت، تحسینبرانگیز، جذاب، ورزشکار، زیبا، نابغه، بانظم، محاسبهگر، مفید، شایسته، باسلیقه، هماهنگ، خلاق، زیرک، خواستنی، باسیاست، شوخطبع، لایق، بااهمیت، جالب، قابل قبول، دوستداشتنی، خوب، نرمال، برونگرا، محبوب، قدرتمند، ساکت، قابل اعتماد، ملایم، دانا، قابل توجه، هوشمند، اجتماعی، دارای هوش هیجانی، قوی، خوشتیپ، شیک، موفق، اهل مد روز، برنده و ارزشمند.
اعتمادبهنفس یا خودنمایی؟
اعتمادبهنفس یعنی خودتان را بهصورت مثبت، دقیق و منطقی ببینید و درعینحال از ضعفهای خود خبر داشته باشید. خودنمایی موضوعی کاملاً متفاوت است. این ویژگی از دیدگاهی دروغی دربارۀ خود ناشی میشود که واقعیت عینی ندارد. خودنمایی یعنی ضعفهای خود را انکار کنید و خود را بهتر از هرکس دیگری ببینید. برعکس، وقتی یقین دارید که به چیزی علاقه دارید یا استعداد منحصربهفردی دارید، میدانید که دیگران دوست دارند از این موهبت شما بهرهمند شوند.
جسیکا و جیک
جسیکا نوازندۀ ماهر ویولن است. وقتی رهبر ارکستر اولین صندلی را به یکی از دانشآموزان داد، جسیکا معتقد بود که آن فرد برای این کار مناسب نیست. جسیکا معتقد است که نویسندهای فوقالعاده است و باید مقالهاش بهعنوان مقالۀ برتر مدرسه انتخاب شود.
جیک به خانۀ ریاضی مؤسسه کمک میکند؛ زیرا در این زمینۀ بخصوص استعداد دارد. همچنین از کمکخواستن هنگام مواجهه با مشکلات، مخصوصاً مشکلات چالشی نمیترسد. جیک دیروز، در بازی فوتبال دو گل به ثمر رساند و هنوز هم با خوشحالی از دوست خود برای بازی بعدی حمایت میکند.
چالش
اعتمادبهنفس یا خودنمایی؟
آزمون زیر را انجام دهید و مشخص کنید کدام جمله اعتمادبهنفس و کدام جمله خودنمایی است.
- خیلی بزرگوارانه تعرف و تمجید دیگران را میپذیرید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- برای دیگران لاف میزنید و همیشه فخر میفروشید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- به ضعفهای خود اعتراف میکنید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- نمرات خوب خود را به همه میگویید، حتی اگر سؤال نکنند. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- هرگز از کمکخواستن نمیترسید، حتی اگر انجام چنین کاری بد به نظر برسد. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- وقتی دیگران موفق میشوند، واقعاً برایشان خوشحال میشوید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- وقتی دیگران بهتر از شما عمل میکنند، رنجیدهخاطر میشوید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- دربارۀ دستاوردهای خود احساس خوبی دارید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- برای ضعفهای خود بهانه میتراشید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- دیگران را خوار و خفیف میکنید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- از صمیم قلب از دیگران قدردانی میکنید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
- دوستان خود را تشویق میکنید. اعتمادبهنفس ¨ خودنمایی ¨
جملات ۲، ۴، ۵، ۷، ۹ و ۱۰ نشاندهندۀ خودنمایی هستند.
جملات ۱، ۳، ۶، ۸، ۱۱ و ۱۲ نشاندهندۀ اعتمادبهنفس هستند.
آیا تفاوت بین اعتمادبهنفس و خودنمایی را میدانید؟ چه نمرهای گرفتید؟
تعداد پاسخهای صحیح:…………………………..
نکات طلایی
- افراد بااعتمادبهنفس از اینکه سادهلوح به نظر برسند نمیترسند. افرادی که واقعاً و ذاتاً اعتمادبهنفس دارند، معمولاً در شرایطی قرار نمیگیرند که به دیگران اجازه دهند آنها را مسخره کنند. آنها همیشه پوشش و رفتار مناسب دارند.
- افراد با اعتمادبهنفس خوب، هرگز دیگران را تحقیر و تمسخر نمیکنند. افرادی که مُدام دربارۀ دیگران نظر منفی دارند و پشت سر آنها غیبت میکنند و میخواهند با این مقایسه خود را در نگاه دیگران خوب جلوه دهند، افرادی فاقد اعتمادبهنفس هستند. تنها مقایسهای که انجام میدهند این است که امروز چه کسی هستند و فردا چه میخواهند باشند.
- افراد با اعتمادبهنفس بالا اصلاً اهل خودنمایی نیستند؛ ممکن است کار مهمی انجام داده باشند و بهخوبی بر مشکل و مانع بزرگی فائق آمده باشند و حتی بتوانند از موارد جزئی به کار گروهی و نتایج بهتر برسند، اما این مسائل برایشان مهم نیست و آن را با هیاهو و سروصدا برای همه به نمایش نمیگذارند، بلکه در درون خود احساس رضایت میکنند و توجه دیگران برایشان مهم نیست. آنها به تأیید دیگران نیاز ندارند؛ زیرا آنقدر باهوش هستند که خوب را از بد تشخیص دهند. آنها همیشه عقب میایستند که دیگران خودنمایی کنند تا شاید بتوانند اعتمادبهنفس واقعی را در زندگی خود بیابند.
چالش
به نظرتان بیش از حد متواضع و فروتن هستید؟
آیا خود را آدم مغروری میدانید؟
تا کنون فکر کردید که چگونه میتوانید اطمینان دیگران را جلب کنید؟
فکر میکنید بیشتر اطرافیانتان نظر مساعدی دربارۀ شما ندارند؟
آیا فکر میکنید کسی را ندارید تا بتوانید با او درددل کنید؟
آیا فکر میکنید انتظار اطرافیانتان از شما زیاد است؟
فکر میکنید دوستان و اطرافیان توجه کافی به دستاوردهای شما ندارند؟